کتاب «درآمدی بر تفسیر اجتماعی قرآن بر اساس احادیث پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)» اثر فرج الله میرعرب است که در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۳۰۸ صفحه به چاپ رسید.
تفسیر اجتماعی قرآن از جمله گرایشهای تفسیر موضوعی است که چارچوبی را برای دلالتهای اجتماعی کشف و با روشبندی جامع و متکی بر مبانی و اصول و قواعدی خاص، مفاهیم وحیانی را برای تنظیم امور اجتماعی استنباط میکند.
پژوهش حاضر تلاش دارد به فهمی دقیق از واقعیتهای اجتماعی که بر اساس احادیث پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) تنظیم شده، دست یابد.
ساختار اثر
این کتاب در شش فصل تألیف شده است؛ فصل اول با عنوان «مفاهیم و کلیات» معناشناسی روش تفسیر اجتماعی، جایگاه مسائل اجتماعی در قرآن و سبب رواج گرایش اجتماعی در تفسیر را بیان کرده و اهمیت مسائل اجتماعی در قرآن بر اساس نمونه آیات، ویژگیهای مفسر اجتماعی و چند نکته درباره ویژگی تفسیر اجتماعی را بررسی میکند.
فصل دوم با عنوان «دلایل لزوم مراجعه به اهل بیت (ع) در تفسیر» ادله قرآنی و ادله روایی (امر رسول خدا به رجوع، برتری مطلق اهل بیت در دانش تفسیر و قاعده دادن اهل بیت برای اعصار متأخر) را تشریح کرده است.
«گستره پاسخگویی اجتماعی قرآن از نظر اهل بیت (ع)» عنوان سومین فصل از کتاب حاضر است که در آن بینقصی در پاسخگویی به مسائل جامعه، پاسخگویی پلکانی تا رسیدن به هدف و پاسخگویی تا حد اقناع تبیین شده و پاسخ دهی به جزئیات مسائل، پاسخگویی فرا عصری و جاودانه و چگونگی استخراج پاسخ مسائل مورد تأکید قرار گرفته است.
نویسنده در فصل چهارم با عنوان «مبانی تفسیر اجتماعی» مبانی انسان شناختی، مبانی قرآن شناختی و مبانی جامعه شناختی را به رشته تحریر درآورده است.
فصل پنجم با عنوان «قواعد حاکم بر تفسیر اجتماعی» به مباحثی همچون تغییر رفتار جامعه مطابق الگوی سلطان، عدم حاکمیت جبر بر تحولات جامعه، نیاز انسانها به یکدیگر، حاکمیت مصالح و مفاسد واقعی در تعامل رهبری و مردم و ارزش گذاری و مقام دهی بر اساس تقوا میپردازد.
ششمین و آخرین فصل از کتاب مذکور با عنوان «مراحل تفسیر آیات روابط اجتماعی» تبیین ابعاد اجتماعی اجزای آیه و قاعده سازی، تعمیم قاعده خاص و تفسیر آیات عوامل تغییر اجتماعی را بررسی میکند.
علاقه مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می توانند به نشانی اینترنتیhttp://shop.isca.ac.ir/ مراجعه کنند.
نظر شما